อาชีพผู้ประเมินคุณภาพอัญมณี

N/A

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

    1.ประเมินคุณภาพจากสีอัญมณี

        0.1 1. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของลักษณะสี (Hue)

        0.2 2. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

        0.3 3. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

        0.4 4. ประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐาน

    1.ประเมินคุณภาพจากความสะอาดของอัญมณี

        0.5 1. ประเมินขนาดตำหนิของอัญมณี

        0.6 2. ประเมินสีตำหนิของอัญมณี

        0.7 3. ประเมินจำนวนตำหนิของอัญมณี

        0.8 4. ประเมินตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

    1.ประเมินคุณภาพจากการเจียระไนอัญมณี

        0.9 1. วิเคราะห์ขนาดการเจียระไนอัญมณี

        0.10 2. วิเคราะห์รูปทรงการเจียระไนอัญมณี

        0.11 3. วิเคราะห์เหลี่ยมและมุมการเจียระไนอัญมณี

        0.12 4. ประเมินสัดส่วนและความประณีตการเจียระไนอัญมณี

    1.ประเมินคุณภาพจากน้ำหนักอัญมณี

        0.13 1. ตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี

        0.14 2. ประเมินราคาอัญมณีจากคุณภาพของน้ำหนักอัญมณี

    1.ประเมินคุณภาพจากแหล่งที่มาของอัญมณี

(ข) ความต้องการด้านความรู้

สมรรถนะย่อย (EoC)

301031 ประเมินคุณภาพจากสีอัญมณี

301032 ประเมินคุณภาพจากความสะอาดของอัญมณี

301033 ประเมินคุณภาพจากการเจียระไนอัญมณี

301034 ประเมินคุณภาพจากน้ำหนักอัญมณี

เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (PC)

1. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของลักษณะสี (Hue)

2. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

3. วิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

4. ประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐาน

1. ประเมินขนาดตำหนิของอัญมณี

2. ประเมินสีตำหนิของอัญมณี

3. ประเมินจำนวนตำหนิของอัญมณี

4. ประเมินตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

1. วิเคราะห์ขนาดการเจียระไนอัญมณี

2. วิเคราะห์รูปทรงการเจียระไนอัญมณี

3. วิเคราะห์เหลี่ยมและมุมการเจียระไนอัญมณี

4. ประเมินสัดส่วนและความประณีตการเจียระไนอัญมณี

1. ตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี

2. ประเมินราคาอัญมณีจากคุณภาพของน้ำหนักอัญมณี

ความรู้ที่ต้องการ (Knowledge)

K1.1 ความรู้เกี่ยวกับรูปแบบของลักษณะสี (Hue)

K2.1 ความรู้เกี่ยวกับรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

K3.1 ความรู้เกี่ยวกับรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

K4.1 ความรู้เกี่ยวกับประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐาน

K1.1 ความรู้เกี่ยวกับขนาดตำหนิของอัญมณี

K2.1 ความรู้เกี่ยวกับสีตำหนิของอัญมณี

K3.1 ความรู้เกี่ยวกับจำนวนตำหนิของอัญมณี

K4.1 ความรู้เกี่ยวกับตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

K1.1 ความรู้เกี่ยวกับขนาดการเจียระไนอัญมณี

K2.1 ความรู้เกี่ยวกับรูปทรงการเจียระไนอัญมณี

K3.1 ความรู้เกี่ยวกับวิธีการเจียระไนอัญมณีเหลี่ยมและมุม

K4.1 ความรู้เกี่ยวกับสัดส่วนและความประณีตการเจียระไนอัญมณี

K1.1 ความรู้เกี่ยวกับการตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี

K2.1 ความรู้เกี่ยวกับการประเมินราคาอัญมณีจากคุณภาพของน้ำหนักอัญมณี

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

ES1.1-1 เลือกองค์ประกอบสีตามรูปแบบของลักษณะสี (Hue)

ES1.2-2 แสดงการวิเคราะห์รูปแบบของลักษณะสี (Hue)

ES2.1-3 เลือกองค์ประกอบสีตามรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

ES2.2-4 แสดงการวิเคราะห์รูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

ES3.1-5 เลือกองค์ประกอบสีตามรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

ES3.2-6 แสดงการวิเคราะห์รูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

ES4.1-7 แสดงการประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐาน

ES1.1-8 ระบุวิธีการประเมินขนาดตำหนิของอัญมณี

ES1.2-9 แสดงผลการประเมินขนาดตำหนิของอัญมณี

ES2.1-10 ระบุวิธีประเมินสีตำหนิของอัญมณี

ES2.2-11 แสดงผลการประเมินสีตำหนิของอัญมณี

ES3.1-12 ระบุวิธีการประเมินจำนวนตำหนิของอัญมณี

ES3.2-13 แสดงผลการประเมินจำนวนตำหนิของอัญมณี

ES4.1-14 ระบุวิธีการประเมินตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

ES4.2-15 แสดงผลการประเมินตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

ES1.1-16 แสดงการวิเคราะห์ขนาดการเจียระไนอัญมณี

ES2.1-17 แสดงการวิเคราะห์รูปทรงการเจียระไนอัญมณี

ES3.1-18 แสดงการวิเคราะห์เหลี่ยมและมุมการเจียระไนอัญมณี

ES4.1-19 แสดงการประเมินสัดส่วนการเจียระไนอัญมณี

ES4.2-20 แสดงการประเมินความประณีตการเจียระไนอัญมณี

ES1.1-21 แสดงการตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี

ES2.1-22 ประเมินราคาอัญมณีจากคุณภาพของน้ำหนักอัญมณี

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

EK1.1-1 อธิบายวิธีการเลือกรูปแบบของลักษณะสี (Hue)

EK2.1-2 อธิบายวิธีการเลือกรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone)

EK3.1-3 อธิบายวิธีการเลือกรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation)

EK4.1-4 อธิบายวิธีการประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐาน

EK1.1-5 อธิบายขนาดตำหนิของอัญมณี

EK2.1-6

uงวิธีการือเพื่อตรวจสอบและระบุอธิบายสีตำหนิของอัญมณี

EK3.1-7 อธิบายจำนวนตำหนิของอัญมณี 

EK4.1-8 อธิบายตำแหน่งตำหนิของอัญมณี

EK1.1-9 อธิบายขนาดการเจียระไนอัญมณี

EK2.1-10 อธิบายรูปทรงการเจียระไนอัญมณี

EK3.1-11 อธิบายวิธีการเจียระไนเหลี่ยมและมุมอัญมณี

EK4.1-12 อธิบายสัดส่วนและความประณีตการเจียระไนอัญมณี

EK1.1-13 อธิบายวิธีการตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี

EK2.1-14 อธิบายวิธีการประเมินราคาอัญมณีจากคุณภาพของน้ำหนักอัญมณี

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

ประเมินเกี่ยวกับสมรรถนะวิชาชีพในแต่ละหน่วยสมรรถนะ โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานด้านความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้

เอกสารรับรองการผ่านการสอบข้อเขียนหรือผลการทดสอบความรู้ตามวัตถุประสงค์

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน

2.1 เอกสารรับรองการปฏิบัติงานหรือผลการประเมินการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

2.2 เอกสารการประเมินตามวัตถุประสงค์ด้านทักษะ.

ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่น ๆ หรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

 (ก) คำแนะนำ

การประเมินค่าจากคุณภาพอัญมณี ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องแสดงเกี่ยวกับการประเมินคุณภาพจากสีอัญมณี การประเมินคุณภาพจากความสะอาดของอัญมณี  การประเมินคุณภาพจากการเจียระไนอัญมณี  และการประเมินคุณภาพจากน้ำหนักอัญมณี

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1. การประเมินคุณภาพจากสีอัญมณี โดยผู้เข้ารับการประเมินจะต้องมีสมรรถนะในการวิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของลักษณะสี (Hue)  คือสีต่างๆ ของพลอยได้แก่ แดง ส้ม เหลือง เขียว น้ำเงิน ฟ้า และ ม่วง เป็นต้น ซึ่งการเรียกสีที่เด่นชัดก่อนแล้วตามด้วยสีที่เจือปนเช่น น้ำเงินแกมเขียว สำหรับภาษาอังกฤษเรียกว่า Greenish Blue การวิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความสว่างและความมืดของสี (Tone) ในระบบของ GITแบ่งระดับ tone ของสีออกเป็น 11 ระดับ เริ่มจาก 0 หมายถึงใสไม่มีสี ไปถึง 10 หมายถึงดำ การวิเคราะห์องค์ประกอบสีรูปแบบของความบริสุทธิ์ของสี (Saturation) ในบางกรณีอาจเรียกว่าความเข้มของสี หมายถึง ปริมาณความเข้มหรือความบริสุทธิ์ของสี โดยในระบบ GIA จำแนกระดับของความบริสุทธิ์เป็น 6 ระดับ เริ่มจากเลข 1 คือสีจาง ไปถึงระดับ 6 ซึ่งหมายถึงความเข้มและ การประเมินเปรียบเทียบกับตารางสีตามมาตรฐานที่กำหนด

2. การประเมินคุณภาพจากความสะอาดของอัญมณี โดยผู้เข้ารับการประเมินจะต้องมีสมรรถนะในการประเมินขนาดตำหนิของอัญมณี การประเมินสีตำหนิของอัญมณี การประเมินจำนวนตำหนิของอัญมณี และการประเมินตำแหน่งตำหนิของอัญมณีความเด่นชัดของตำหนิ ซึ่งตำหนิหรือมลทินที่นำมาพิจารณาในการประเมินคุณภาพความสะอาดของพลอยจำแนกเป็น

    2.1 มลทินภายใน (InciusionsหรือInternai Characteristic) เป็นลักษณะหรือความผิดปกติที่เข้าไปในเนื้อพลอยหรืออยู่ในเนื้อพลอย เช่น เป็นผลึกของแร่ชนิดเดียวกันหรือต่างชนิด หรือเป็นรอยแตกในพลอย เป็นต้น

    2.2 ตำหนิภายนอก (Blemishes หรือ External Characteristic) เป็นตำหนิหรือความผิดปกติที่เกิดที่ผิวของพลอย

3. การประเมินคุณภาพจากการเจียระไนอัญมณีโดยผู้เข้ารับการประเมินจะต้องมีสมรรถนะในการวิเคราะห์ขนาดการเจียระไนอัญมณี การวิเคราะห์รูปทรงการเจียระไนอัญมณี หมายถึง โครงรูปร่างที่มองเห็นเมื่อดูด้านหน้า จำแนกได้เป็น รูปกลม หรือแฟนซี ซึ่งได้แก่รูปไข่ รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า หรือรูปสี่เหลี่ยมชั้น รูปหมอน รูปหยดน้ำ รูปหัวใจ เป็นต้น  การวิเคราะห์เหลี่ยมและมุมการเจียระไนอัญมณี และการประเมินสัดส่วนและความประณีตการเจียระไนอัญมณี ในมาตรฐาน GITเป็นการประเมินเพื่อดูคุณภาพของการเจียระไนในแง่มุมของความสวยงาม

4. การประเมินคุณภาพจากน้ำหนักอัญมณีโดยผู้เข้ารับการประเมินจะต้องมีสมรรถนะในการตรวจสอบน้ำหนักอัญมณี โดยใช้เครื่องในการตรวจสอบ เช่น เครื่องชั่งดิจิตอล และการประเมินราคาอัญมณีจากน้ำหนักอัญมณี

18.1 เครื่องมือการประเมิน

           1. แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

            2. แบบประเมินผลการสัมภาษณ์

           ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน

      18.2 เครื่องมือการประเมิน

           1. แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

            2. แบบประเมินผลการสัมภาษณ์

           ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน

      18.3 เครื่องมือการประเมิน

           1. แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

            2. แบบประเมินผลการสัมภาษณ์

           ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน

      18.4 เครื่องมือการประเมิน

           1. แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

            2. แบบประเมินผลการสัมภาษณ์

           ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน