หน่วยสมรรถนะ
วางแผนการใช้สารเคมีสำหรับระบบน้ำโรงไฟฟ้า
สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
| 1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | GPW-EGS-5-095ZB |
| 2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | วางแผนการใช้สารเคมีสำหรับระบบน้ำโรงไฟฟ้า |
| 3. ทบทวนครั้งที่ | - / - |
| 4. สร้างใหม่ |
|
ปรับปรุง |
|
| 5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
|
อาชีพผู้ปฏิบัติงานเคมีโรงไฟฟ้า ระดับ 5 ISCO-08 3111 พนักงานประจำห้องปฏิบัติการเคมีวิเคราะห์ |
|
| 6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
| ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้ สามารถคำนวณปริมาณการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหม้อไอน้ำและไอน้ำ ระบบน้ำหอหล่อเย็น จากข้อมูลที่ได้จากการทดสอบในห้องปฏิบัติการ หรือจาก Standard Guideline ที่เกี่ยวข้องได้ สามารถวางแผนการจัดการสารเคมีที่ใช้งานในระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหม้อไอน้ำและไอน้ำ ระบบน้ำหอหล่อเย็น สามารถประเมินประเมินและติดตามต้นทุนค่าใช้จ่ายของระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหม้อไอน้ำและไอน้ำ ระบบน้ำหอหล่อเย็น และรายงานสรุปเหตุการณ์ประจำวัน และประเมินสถานการณ์ไปยังหัวหน้างานได้ | |
| 7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
| พลังงานและพลังงานทดแทน สาขางานระบบผลิตไฟฟ้า | |
| 9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
| 1. ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง ขีดจํากัดความเข้มข้นของสารเคมีอันตรายสมรรถนะย่อยหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง2. ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง บัญชีรายชื่อสารเคมีอันตราย | |
| 11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
| หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) | รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน) |
รหัส PC (จากระบบ) |
|---|---|---|---|
| PGS-OC04-5-001-01 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส | 1. คำนวณการเติมสารเคมีโดยใช้ข้อมูล Jar test ได้อย่างถูกต้อง | PGS-OC04-5-001-01.01 | 133222 |
| PGS-OC04-5-001-01 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส | 2. วางแผนการจัดการสารเคมีที่ใช้ในระบบผลิตน้ำใสโดยใช้ข้อมูลจาก Jar test | PGS-OC04-5-001-01.02 | 133223 |
| PGS-OC04-5-001-01 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส | 3. ประเมินและติดตามต้นทุนค่าใช้จ่ายของระบบผลิตน้ำใส | PGS-OC04-5-001-01.03 | 133224 |
| PGS-OC04-5-001-01 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส | 4. รายงานสรุปเหตุการณ์ประจำวัน และประเมินสถานการณ์ระบบผลิตน้ำใสไปยังหัวหน้างาน | PGS-OC04-5-001-01.04 | 133225 |
| PGS-OC04-5-001-02 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | 1. คำนวณการเติมสารเคมีโดยใช้ข้อมูลจาก Standard Guideline ได้อย่างถูกต้อง | PGS-OC04-5-001-02.01 | 133229 |
| PGS-OC04-5-001-02 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | 2. วางแผนการจัดการสารเคมีที่ใช้ในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | PGS-OC04-5-001-02.02 | 133230 |
| PGS-OC04-5-001-02 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | 3. ประเมินและติดตามต้นทุนค่าใช้จ่ายของระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | PGS-OC04-5-001-02.03 | 133231 |
| PGS-OC04-5-001-02 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ | 4. รายงานสรุปเหตุการณ์ประจำวัน และประเมินสถานการณ์ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ไปยังหัวหน้างาน | PGS-OC04-5-001-02.04 | 133232 |
| PGS-OC04-5-001-03 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น | 1. คำนวณการเติมสารเคมีโดยใช้ข้อมูลจากการทดสอบสูตรสารเคมีป้องกันการเกิดตะกรัน และข้อมูลจาก Standard Guideline ได้อย่างถูกต้อง | PGS-OC04-5-001-03.01 | 133282 |
| PGS-OC04-5-001-03 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น | 2. วางแผนการจัดการสารเคมีที่ใช้ในระบบน้ำหล่อเย็น | PGS-OC04-5-001-03.02 | 133283 |
| PGS-OC04-5-001-03 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น | 3. ประเมินและติดตามต้นทุนค่าใช้จ่ายของระบบน้ำหล่อเย็น | PGS-OC04-5-001-03.03 | 133284 |
| PGS-OC04-5-001-03 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น | 4. รายงานสรุปเหตุการณ์ประจำวัน และประเมินสถานการณ์ระบบผลิตน้ำหล่อเย็นไปยังหัวหน้างาน | PGS-OC04-5-001-03.04 | 133285 |
| PGS-OC04-5-001-04 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ | 1. คำนวณการเติมสารเคมีโดยใช้ข้อมูลจาก Standard Guideline ได้อย่างถูกต้อง | PGS-OC04-5-001-04.01 | 133291 |
| PGS-OC04-5-001-04 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ | 2. วางแผนการจัดการสารเคมีที่ใช้ในระบบน้ำหม้อไอน้ำ | PGS-OC04-5-001-04.02 | 133292 |
| PGS-OC04-5-001-04 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ | 3. ประเมินและติดตามต้นทุนค่าใช้จ่ายของระบบน้ำหม้อไอน้ำ | PGS-OC04-5-001-04.03 | 133293 |
| PGS-OC04-5-001-04 วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ | 4. รายงานสรุปเหตุการณ์ประจำวัน และประเมินสถานการณ์ระบบน้ำหม้อไอน้ำไปยังหัวหน้างาน | PGS-OC04-5-001-04.04 | 133294 |
| 12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
|
1 ความรู้พื้นฐานด้านระบบผลิตไฟฟ้าแบบต่างๆ (Basic of Power Generation) 2 หลักการทำงานของระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหม้อไอน้ำและไอน้ำ ระบบน้ำหอหล่อเย็น 3 ความรู้เกี่ยวกับหลักการทำงานของอุปกรณ์เติมสารเคมี 4 ความรู้เกี่ยวกับเคมีพื้นฐาน และ เคมีวิเคราะห์ 5 ความรู้เกี่ยวกับขั้นตอนการทำงานขณะการเดินเครื่องปกติ Startup / Shutdown อุปกรณ์ |
|
| 13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
|
(ก) ความต้องการด้านทักษะ
(ข) ความต้องการด้านความรู้
|
|
| 14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
|
(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ
(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ
(ค) คำแนะนำในการประเมิน ประเมินเข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงในรายการตรวจสอบ (Check list) (ง) วิธีการประเมิน 1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ 2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถานประกอบการ (ถ้ามี) |
|
| 15. ขอบเขต (Range Statement) | |
|
วางแผนการใช้สารเคมีสำหรับระบบน้ำโรงไฟฟ้า ในระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหล่อเย็น และระบบน้ำหม้อไอน้ำในระดับคุณวุฒิที่ 5 เป็นงานที่ผู้ปฏิบัติงานต้องมีความรู้ในการควบคุมคุณภาพน้ำโรงไฟฟ้าในระบบต่างๆ สามารถตัดสินใจในการใช้สารเคมีเพื่อปรับแต่งกระบวนการให้มีคุณภาพน้ำเป็นไปตามมาตรฐาน Standard Guideline ที่เกี่ยวข้องได้ สามารถประเมินต้นทุน และติดตามควบคุมค่าใช้จ่ายในการใช้สารเคมีในกระบวนการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ (ก) คำแนะนำ ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องปฏิบัติการวางแผนการใช้สารเคมีสำหรับระบบน้ำโรงไฟฟ้า โดยต้องทราบถึงแนวทางของการดำเนินการวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ ระบบน้ำหล่อเย็น ระบบน้ำหม้อไอน้ำ (ข) คำอธิบายรายละเอียด
ระบบผลิตน้ำใส หมายถึง กระบวนการปรับปรุงคุณภาพน้ำเบื้องต้นเพื่อกำจัดสิ่งปนเปื้อนในน้ำ เช่น สารแขวนลอย ก๊าซ ชีวินทรีย์ และอื่นๆ ออกจากน้ำ ด้วยวิธีการบำบัดทางกายภาพ (Physical Treatment) วิธีการบำบัดน้ำทางเคมี (Chemical Treatment) โดยใช้สารเคมีตกตะกอน (Clarification & Sedimentation) วิธีการกรองผ่านสารกรอง (Filtration) และ วิธีการกรองผ่านเยื่อเมมเบรน (Membrane filtration) ก่อนนำเข้าสู่กระบวนการผลิตน้ำบริสุทธิ์ และ น้ำในระบบหล่อเย็น การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส สามารถคำนวณหาปริมาณอัตราการเติมสารเคมีจากข้อมูล Jar test รวมถึงวางแผนการจัดการสารเคมีให้มีความพร้อมสำหรับการผลิต พร้อมติดตามประเมินต้นทุนสารเคมีของกระบวนการผลิตให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และควบคุมต้นทุนอย่างเหมาะสม ตลอดจนสามารถประเมินสถานการณ์การผลิตระบบผลิตน้ำใส และสามารถรายงานให้หัวหน้างาน หรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องรับทราบได้
ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ หมายถึง กระบวนการกำจัดแร่ธาตุออกจากน้ำ เพื่อเตรียมคุณภาพน้ำสำหรับป้อนหม้อไอน้ำ ซึ่งต้องการน้ำที่มีความบริสุทธิ์สูง เทคโนโลยีการกำจัดแร่ธาตุออกจากน้ำ มีดังนี้ 2.1 การแลกเปลี่ยนประจุด้วยเรซิน (Ion Exchange Resin) 2.2 การกรองผ่านเยื่อเมมเบรน (Membrane filtration) 2.3 การแลกเปลี่ยนด้วยไฟฟ้า (Electro-Deionization) การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ สามารถคำนวณหาปริมาณการใช้สารเคมีในกระบวนการผลิต และการล้างเรซิ่น หรือMembrane ตาม Standard Guideline รวมถึงวางแผนการจัดการสารเคมีให้มีความพร้อมสำหรับการผลิต พร้อมติดตามประเมินต้นทุนสารเคมีของกระบวนการผลิตให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และควบคุมต้นทุนอย่างเหมาะสม ตลอดจนสามารถประเมินสถานการณ์การผลิตระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ และสามารถรายงานให้หัวหน้างาน หรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องรับทราบได้ ระบบน้ำหล่อเย็น หมายถึง น้ำที่ผ่านการถ่ายเทความร้อนมาจากกระบวนการผลิต (Process) ที่เครื่องแลกเปลี่ยนความร้อน (Heat Exchanger) ทั้งในส่วนของระบบเครื่องควบแน่นไอน้ำ (Condenser) และ ระบบระบายความร้อนของอุปกรณ์อื่นๆในโรงไฟฟ้า สำหรับระบบการระบายความร้อนด้วยน้ำมี 3 ลักษณะ ดังนี้ 3.1 Once Through Cooling System เป็นระบบสูบน้ำจากแหล่งน้ำ นำไปหล่อเย็นแล้วปล่อยทิ้งเลย ระบบนี้จะต้องอยู่ใกล้แหล่งน้ำ ซึ่งมีปริมาณน้ำเพียงพอกับการใช้งาน 3.2 Open Recirculating Cooling System ระบบนี้เป็นการนำเอาน้ำหมุนเวียนมาใช้อีก ฉะนั้นจึงต้องมีหอระบายความร้อน (Cooling Tower) ระบบนี้จะประหยัดน้ำและสารเคมีมากกว่าการใช้ Once Through Cooling System เป็นระบบที่ใช้ทั่วไป 3.3 Closed Cooling System เป็นระบบปิดมีการสูญเสียน้ำน้อยมาก แต่การระบายความร้อนจากน้ำทิ้งต้องมีอุปกรณ์เพิ่มเติม ตัวอย่างของระบบนี้เช่น หม้อน้ำรถยนต์ เป็นต้น การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น สามารถคำนวณหาปริมาณการใช้สารเคมีตาม Standard Guideline หรือจากข้อมูลจากการทดสอบสูตรสารเคมีป้องกันการเกิดตะกรัน รวมถึงวางแผนการจัดการสารเคมีให้มีความพร้อมสำหรับการใช้งาน พร้อมติดตามประเมินต้นทุนสารเคมีของกระบวนการน้ำหล่อเย็นให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และควบคุมต้นทุนอย่างเหมาะสม ตลอดจนสามารถประเมินสถานการณ์ระบบน้ำหล่อเย็น และสามารถรายงานให้หัวหน้างาน หรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องรับทราบได้
ระบบน้ำหม้อไอน้ำ หมายถึง ระบบการผลิตไอน้ำ เพื่อใช้ในการหมุนกังหันไอน้ำซึ่งมีแกนเพลาต่อเชื่อมอยู่กับเครื่องผลิตไฟฟ้า (Generator) โดยแบ่งตามประเภทของโรงไฟฟ้า ดังนี้ - โรงไฟฟ้าพลังความร้อน (Thermal Power Plant) จะผลิตไอน้ำด้วยการแลกเปลี่ยนความร้อนของน้ำกับเชื้อเพลิงโดยตรง - โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม (Combined Cycle Power Plant) คือการผลิตไอน้ำด้วยการแลกเปลี่ยน ความร้อนของน้ำกับไอเสียจากเครื่องกังหันก็าซ โดยใช้ Heat Recovery Steam Generator: HRSG เป็นอุปกรณ์ในการแลกเปลี่ยนความร้อนสารเคมีที่ใช้ในในระบบน้ำระบบน้ำหม้อไอน้ำ การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ สามารถคำนวณหาปริมาณการใช้สารเคมีตาม Standard Guideline รวมถึงวางแผนการจัดการสารเคมีให้มีความพร้อมสำหรับการใช้งาน พร้อมติดตามประเมินต้นทุนสารเคมีของกระบวนการน้ำหม้อไอน้ำให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และควบคุมต้นทุนอย่างเหมาะสม ตลอดจนสามารถประเมินสถานการณ์ระบบน้ำหม้อไอน้ำ และสามารถรายงานให้หัวหน้างาน หรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องรับทราบได้ |
|
| 16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
|
18.1 เครื่องมือประเมิน วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส 1. ข้อเขียนแบบปรนัย เช่น การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส 2. ข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น การวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส 3. การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการวางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำใส 18.2 เครื่องมือประเมิน วางแผนการใช้สารเคมีในระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์
18.3 เครื่องมือประเมิน วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหล่อเย็น
18.4 เครื่องมือประเมิน วางแผนการใช้สารเคมีในระบบน้ำหม้อไอน้ำ
|
|
