หน่วยสมรรถนะ
ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงตามความรุนแรงชนิดต่างๆ
สาขาวิชาชีพการบรรเทาสาธารณภัย
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | DPM-FIR-7-056ZB |
2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงตามความรุนแรงชนิดต่างๆ |
3. ทบทวนครั้งที่ | - / - |
4. สร้างใหม่ |
![]() |
ปรับปรุง |
![]() |
5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
ISCO 88 516 พนักงานให้บริการด้านการป้องกันภัย ISCO 88 5161 พนักงานดับเพลิง ISCO 88 5162 เจ้าหน้าที่ตํารวจ ISCO 88 5169 พนักงานให้การบริการป้องกันภัย |
6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
ความยากง่ายของการปฏิบัติการดับเพลิงให้สงบอย่างรวดเร็ว มีปัจจัยหลายอย่างที่สนับสนุนความสำเร็จ อาทิเช่น ความรุนแรงของเพลิง ประสบการณ์ของนักดับเพลิงแต่ละคน ความพร้อมของเครื่องมือ อุปกรณ์ ทรัพยากรต่างๆ ที่ใช้ในการดับเพลิง นอกจากนี้ปัจจัยด้านสถานที่เกิดเหตุก็เป็นอีกหนึ่งตัวแปรที่สำคัญ เพราะสถานที่เกิดเหตุเพลิงไหม้แต่ละที่เช่น อาคาร อาคารสูง โรงงาน หรือในคลังน้ำมัน ต่างก็มีความแตกต่างกัน ดังนั้นการดับเพลิงแต่ละสถานที่จึงต้องอาศัยองค์ความรู้ เทคนิค ประสบการณ์ หลายอย่างประกอบกัน สามารถใช้อุปกรณ์ในการดับเพลิงชั้นสูงได้ การดับเพลิงในสถานที่เฉพาะด้านเช่นคลังน้ำมัน คลังสารเคมี สามารถใช้อุปกรณ์เช่น เบาะรองรับการกระโดด เครื่องอัดอากาศสำหรับ SCBA ในการอัดอากาศสู่ถังอัดอากาศชุดเครื่องช่วยหายใจ สามารถใช้ชุดอุปกรณ์ระบุตำแหน่งของผู้ปฎิบัติงานได้ สามารถใช้คีมตัดถ่าง เครื่องตัดไฮดรอลิก เครื่องถ่าง เครื่องดัน อุปกรณ์เครื่องสูบน้ำดับเพลิง หัวฉีดดับเพลิงได้ |
7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
พนักงานดับเพลิง |
9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
N/A |
10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
N/A |
11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) | รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน) |
รหัส PC (จากระบบ) |
---|---|---|---|
302231 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นก้าวหน้า | 1. จัดทีมควบคุมและดับเพลิงได้เหมาะสมทั้งจำนวนและความอธิบายวิธีของนักดับเพลิงเพื่อฏิบัติการได้อย่างมีประสิทธิภาพ | 302231.01 | 131596 |
302231 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นก้าวหน้า | 2. จัดเตรียม จัดหา คัดเลือกเครื่องมืออุปกรณ์ ยานพาหนะ ทรัพยากรต่างๆได้อย่างถูกต้อง เพียงพอ เหมาะสมกับสถานการณ์ | 302231.02 | 131597 |
302231 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นก้าวหน้า | 3. ประสานงาน วางแผน เพื่อปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงร่วมกัน | 302231.03 | 131598 |
302232 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้น รุนแรง | 1. จัดทีมควบคุมและดับเพลิงได้เหมาะสมทั้งจำนวนและความอธิบายวิธีของนักดับเพลิงเพื่อปฏิบัติการได้อย่างมีประสิทธิภาพ | 302232.01 | 131599 |
302232 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้น รุนแรง | 2. จัดเตรียม จัดหา คัดเลือกเครื่องมืออุปกรณ์ ยานพาหนะ ทรัพยากรต่างๆได้อย่างถูกต้อง เพียงพอ เหมาะสมกับสถานการณ์ | 302232.02 | 131600 |
302233 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นสูง | 1. จัดทีมควบคุมและดับเพลิงได้เหมาะสมทั้งจำนวนและความอธิบายวิธีของนักดับเพลิงเพื่อปฏิบัติการได้อย่างมีประสิทธิภาพ | 302233.01 | 131601 |
302233 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นสูง | 2. จัดเตรียม จัดหา คัดเลือกเครื่องมืออุปกรณ์ ยานพาหนะ ทรัพยากรต่างๆได้อย่างถูกต้อง เพียงพอ เหมาะสมกับสถานการณ์ | 302233.02 | 131602 |
302233 ปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงขั้นสูง | 3. ประสานงาน วางแผน เพื่อปฏิบัติการควบคุมและดับเพลิงร่วมกัน | 302233.03 | 131603 |
12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
ทฤษฎีการดับเพลิง / การดับเพลิงขั้นต้น การใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะในการดับเพลิง การใช้อุปกรณ์สื่อสารหรือวิทยุสื่อสาร การพิจารณาสวมใส่ชุดป้องกันส่วนบุคคลได้อย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ |
13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
(ก) ความต้องการด้านทักษะ การดับเพลิง การระบายควันในรูปแบบต่างๆ การใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะในการดับเพลิงได้อย่างคล่องแคล่ว การประเมินสถานการณ์และความรุนแรงของเพลิง การสื่อสาร การประสานงาน การทำงานเป็นทีม การควบคุมสั่งการ (ข) ความต้องการด้านความรู้ ความรู้เกี่ยวกับทฤษฎีไฟ เทคนิคการดับไฟ เทคนิคการระบายควัน ความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีวัสดุ ความรู้เกี่ยวกับนวัตกรรม เทคโนโลยี มาตรฐาน/แนวทางการดับเพลิง ความรู้เกี่ยวกับการจัดหาเครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะที่เหมาะสมในการดับเพลิง ความรู้ด้านการบริหารจัดการเพลิงไหม้ในรูปแบบต่างๆ |
14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมินและควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) - เอกสารแสดงประสบการณ์ทำงานด้านการดับเพลิงในสถานที่ต่างๆ - เอกสารแสดงประสบการณ์ทำงานที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการ บำรุงรักษาดูแล หรือการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะในการดับเพลิง (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) - เอกสารแสดงการผ่านการอบรมด้านการดับเพลิง การระบายควัน เทคโนโลยีวัสดุ มาตรฐานดับเพลิง เป็นต้น - ความรู้ในการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ ยานพาหนะ (ค) คำแนะนำในการประเมิน ประเมินโดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ (ง) วิธีการประเมิน 1. การทดสอบความรู้ 2. การสอบสัมภาษณ์ 3. การสาธิตหรือสาธิตการปฎิบัติงาน |
15. ขอบเขต (Range Statement) | |
ขอบเขตอธิบายวิธีถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่นๆ หรือสถานการณ์อื่นๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง (ก) คำแนะนำ N/A (ข) คำอธิบายรายละเอียด การจัดหน้าที่บริหารงานดับเพลิงในการปฏิบัติการผจญเพลิงต้องคำนึงถึงตำแหน่งต่างๆ ที่จำเป็นต้องอาศัยประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญในสาขาอาชีพ เพื่อให้มีความเหมาะสมต่อการปฏิบัติการผจญเพลิง |
16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
1. แบบทดสอบข้อสอบข้อเขียน 2. แบบประเมินผลการสัมภาษณ์ 3. แบบประเมินผลการปฏิบัติจากการสาธิตหรือสาธิตการปฎิบัติงาน ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน |